Politie staat verder verwijderd van mensen in Nederland, bevestigt onderzoek

Sinds de machtscrisis in Nederland in de jaren zestig heeft de Nederlandse politie geprobeerd zich te integreren in de samenleving, met als doel een politiekorps te worden dat weet wat er in de buurt gebeurt en met het publiek communiceert.

Toch raakt de politie steeds verder verwijderd van de bevolking, concludeert onderzoeker Ivo van Duijneveld in zijn proefschrift. proefschrift verdedigt hij op 4 juni aan de Radboud Universiteit. “Politiewerk is absoluut noodzakelijk voor het opbouwen en behouden van legitimiteit.”

In de jaren vijftig werd de macht van de politie nog als vanzelfsprekend beschouwd, maar in de jaren zestig veranderde dat dramatisch. “In Amsterdam waren er in 1966 veel gewelddadige botsingen tussen politie en publiek. Onschuldig gedrag zoals dansen rond de fontein werd door de politie zwaar bestraft”, zegt onderzoeker Ivo van Duijneveldt.

“Dit leidde tot brede publieke kritiek. Ook onder de politie klonken kritische stemmen: is de politie een instrument om de wil van de regering af te dwingen, of moet zij de gemeenschap dienen?”

Als reactie op deze machts- en legitimiteitscrisis ontwikkelde een generatie jonge politieleiders een nieuwe visie op de rol en plaats van de politie in de samenleving. Hun visie concentreerde zich op het idee om de politie te integreren in de samenleving. De politie moet haar legitimiteit niet alleen baseren op de letter van de wet, maar ook op basis van haar relatie met het publiek.

Dit betekent dat de politie hard moet werken om erkenning te krijgen voor haar handelen in de gemeenschap. En de politie moet haar werk dichter bij de mensen uit de buurt doen.

Inbedding onder druk

Ivo van Duijneveldt doet al vijftien jaar onderzoek naar het maatschappelijk functioneren van de politie in Nederland. Uit interviews met politiechefs en buurtfunctionarissen blijkt dat het gemeenschapsintegratiemodel nog steeds invloedrijk is.

“Er bestaat brede steun voor het idee dat de politie de mensen moet kennen. Maar tegelijkertijd ben ik tot de conclusie gekomen dat het politiesysteem de tegenovergestelde kant op gaat. Sinds de oprichting van de Nationale Politie. In 2013 is de helft van de politiebureaus is gesloten, waardoor de politie afgelegen is en het risico bestaat het contact met het publiek te verliezen.

sociale orde

Ook de perceptie van mensen over de rol van de politie verandert. Van Duijneveldt: “Er is veel aandacht voor misdaadbestrijding. Dat is natuurlijk belangrijk, maar het grootste deel van het dagelijkse politiewerk gaat over verschillende problemen: sociale problemen in wijken en het helpen van mensen.

‘Deze sociale functie van de politie krijgt weinig aandacht, maar is ongelooflijk belangrijk voor burgers. En om dit werk goed te kunnen doen, moet je echt begrijpen wat er gebeurt in de gemeenschap die je dient. De moderne samenleving kan complexer zijn dan dat. daarom is integratie. De sleutel is om met alle lagen van de samenleving te communiceren om de spanningen te peilen.’

Van Duijneveld maakt zich zorgen over de groei van de politie: er is te veel afstand en te weinig ruimte om burgers te ontmoeten. “De beweging richt zich op gerechtelijke politie, meer repressie en meer controle. In de toekomst zorgen de technologische mogelijkheden van big data en kunstmatige intelligentie ervoor dat deze trend zich kan verdiepen.

“Het is makkelijk om iedereen voortdurend in de gaten te houden. Maar is dat wat we willen en verwachten van de politie? Ik denk dat we heel bewust moeten nadenken over wat voor soort politie we willen.”