Duitse oproepen om strikte doelstellingen voor schuldvermindering op te nemen in de begrotingsregels van de EU stuitten op hevig verzet van Brussel en een aantal grote hoofdsteden, waarbij ambtenaren waarschuwden dat het de plannen van de EU om haar begrotingsbeleid te moderniseren zou onderdrukken.
Christian Lindner, de Duitse minister van Financiën, herhaalde de oproep van zijn land tot strengere begrotingsdiscipline toen hij op vrijdag en zaterdag informele bijeenkomsten in Stockholm bijwoonde en zei dat hij een systeem wilde met duidelijke digitale criteria voor geloofwaardige schuldverminderingen.
Berlijn heeft voorgesteld de schuldquote voor landen met een hoge schuldenlast met 1 procentpunt per jaar te verlagen. Voor landen met een lagere schuldenlast zou de minimale eis een vermindering van 0,5 procentpunt per jaar zijn.
De oproepen van Lindner veroorzaakten grote bezorgdheid bij sommige lidstaten van de Europese Unie, aangezien een ambtenaar van de Europese Commissie deze oproepen verwierp als onverenigbaar met voorstellen om een flexibeler systeem te creëren dat zich aanpast aan de individuele behoeften van de lidstaten.
“Het is als het bakken van een cake: je doet er geen cement in”, zei de ambtenaar, eraan toevoegend dat de voorstellen van Berlijn de nieuwe begrotingsformule “oneetbaar” zouden maken.
Wetsontwerp dat woensdag door de Europese Commissie is onthuld, streeft naar verreikende hervormingen van het stabiliteits- en groeipact van de EU, waardoor individuele landen meer zeggenschap krijgen over hun individuele plannen voor schuldvermindering.
De lidstaten en het Europees Parlement bereiden zich voor om over de details te onderhandelen terwijl de hoofdsteden tegen het einde van dit jaar of begin 2024 een akkoord proberen te sluiten over een herzien raamwerk.
Elisabeth Svantesson, minister van Financiën van Zweden, dat het roulerend voorzitterschap van de EU bekleedt, zei optimistisch te zijn over de vooruitzichten van de deal. “Zou het gemakkelijk zijn? Nee. Zou het mogelijk zijn? Ja”, zei ze tegen verslaggevers.
De Commissie voegde aanvullende waarborgen toe aan haar ontwerpsysteem om Berlijn gerust te stellen dat er minimumnormen zullen zijn waaraan de lidstaten moeten voldoen. Deze bevatten onder meer de eis dat de lidstaten ervoor moeten zorgen dat de schuldquote aan het einde van het eerste tijdsbestek van vier jaar lager zal zijn dan bij de laatste meting.
Landen met begrotingstekorten boven de drempel van het stabiliteits- en groeipact van 3 procent zullen een minimale fiscale aanpassing van 0,5 procent van het bbp per jaar moeten betalen – zelfs als ze nog niet formeel een zogenaamde ‘buitensporige tekortmaatregel’ zijn aangegaan.
Lindner zei in Stockholm dat Duitsland een constructieve rol speelde in de besprekingen, maar voegde eraan toe dat als er geen overeenstemming kon worden bereikt, de oude regels van toepassing zouden zijn.
De uitvoering van de overeenkomst werd aan het begin van de Covid-pandemie opgeschort, maar de commissie zei dat deze waarschijnlijk volgend jaar opnieuw zal worden opgelegd. Brussel is erop gebrand om snel door te gaan met hervormingen om te voorkomen dat er onrealistische vereisten voor schuldvermindering worden opgelegd die in het oude systeem zijn ingebouwd.
Het wil af van de huidige EU-regel die een 1/20e jaarlijkse vermindering van de schuldratio’s vereist van lidstaten met een schuld van meer dan 60 procent van het EU-bbp-plafond. De ambtenaar van de commissie zei dat het nodig was om af te stappen van “magische figuren” die niet gebonden konden worden aan het oude systeem.
Bruno Le Maire, de Franse minister van Financiën, trotseerde vrijdag de voorstellen van Duitsland en waarschuwde tegen het opleggen van automatische schuldeisen of het verminderen van het tekort. “Eén maat past niet allemaal”, zei hij tegen verslaggevers in Stockholm.
De reacties onder traditioneel harde lidstaten zijn gemengd. Terwijl Oostenrijk zich uitsprak voor strikte garanties, was Nederland tegen het soort verplichte minimumdoelstelling voor schuldvermindering dat Lindner aandrong.
‘Webgeek. Wannabe-denker. Lezer. Freelance reisevangelist. Liefhebber van popcultuur. Gecertificeerde muziekwetenschapper.’
