DEN HAAG, Nederland (AP) — De Nederlandse premier Mark Rutte heeft maandag namens zijn regering excuses aangeboden voor de historische rol van Nederland in de slavernij en de slavenhandel, ondanks oproepen om een langverwacht rapport uit te stellen.
“Vandaag bied ik mijn excuses aan”, zei Rutte in een toespraak van 20 minuten die met stilte werd begroet door een genodigd publiek van het Nationaal Archief.
Voorafgaand aan de toespraak zei Waldo Kontjbehari, een gepensioneerde die in Suriname is geboren en vele jaren in Nederland heeft gewoond, dat een verontschuldiging niet genoeg was.
“Het gaat om geld. Excuses zijn woorden, en met die woorden kun je niets kopen”, zei hij.
Rutte zei na de toespraak tegen verslaggevers dat de regering “het volk – de kleinkinderen of de achterkleinkinderen van de tot slaaf gemaakte mensen” niet had gecompenseerd.
In plaats daarvan richt het een fonds van 200 miljoen euro ($ 212 miljoen) op voor initiatieven om de erfenis van slavernij aan te pakken en onderwijs over de kwestie in Nederland en zijn voormalige koloniën te vergroten.
Hij verontschuldigde zich “voor het optreden van de Nederlandse regering in het verleden: hier en nu aan alle tot slaaf gemaakte mensen over de hele wereld die leden onder dat optreden, hun dochters en zonen en hun nakomelingen.”
Rutte beschreef hoe meer dan 600.000 Afrikaanse mannen, vrouwen en kinderen, voornamelijk naar de voormalige kolonie Suriname, door Nederlandse slavenhandelaren werden gestuurd, en zei dat de geschiedenis vaak “lelijk, pijnlijk en beschamend” was.
“Ze werden weggerukt van hun families en beroofd van hun menselijkheid. Ze werden vervoerd en behandeld als vee. Meestal onder het regeringsgezag van de Nederlandse West-Indische Compagnie”, zei de premier.
Rutte verontschuldigde zich ondanks enkele actiegroepen in Nederland en zijn voormalige koloniën die hem aanspoorden te wachten tot 1 juli volgend jaar, toen de slavernij 160 jaar geleden werd afgeschaft. Activisten overwegen volgend jaar het 150-jarig jubileum, aangezien veel tot slaaf gemaakte mensen na de afschaffing tien jaar lang gedwongen werden om op plantages te blijven werken.
“Waarom de haast?” vroeg Baril Beekman, voorzitter van het in Nederland gevestigde Nationaal Platform Slavernijverleden, voorafgaand aan de toespraak van de premier. Sommige groepen stapten vorige week naar de rechter in een mislukte poging om de toespraak te blokkeren.
Rutte ging maandag in zijn opmerkingen in op het meningsverschil.
“Niet iedereen heeft een goed moment, niet iedereen heeft de juiste woorden, niet iedereen heeft de juiste plek”, zei hij.
Rutte hield zijn toespraak in een tijd waarin de wrede koloniale geschiedenis van veel landen kritisch onder de loep is genomen vanwege de Black Lives Matter-beweging en de politiemoord op George Floyd, een zwarte man op 25 mei 2020 in de Amerikaanse stad Minneapolis.
De toespraak van de premier was een reactie op een rapport van vorig jaar uitgebracht door een door de regering aangestelde adviescommissie. Een van de aanbevelingen was gratie van de regering en erkenning van de slavenhandel en slavernij vanaf de 17e eeuw tot de afschaffing ervan als “misdaden tegen de menselijkheid die direct of indirect onder Nederlands gezag zijn begaan”.
Het rapport zei dat wat het institutioneel racisme in Nederland noemt “niet los kan worden gezien van eeuwenlange slavernij en kolonialisme en de ideeën die in deze context ontstonden”.
De Nederlandse ministers wilden de kwestie maandag graag bespreken in Aruba, Curaçao en Sint Maarten, de voormalige koloniën die het Koninkrijk Suriname en Nederland vormen, en drie Caribische eilanden die officieel bijzondere gemeenten zijn in Nederland, Bonaire, Sint Eustatius en Saba. .
De regering heeft gezegd dat het jaar dat op 1 juli 2023 begint, het Jaar van de Slavernijherdenking zal zijn, waarin het land zal “pauzeren om na te denken over deze pijnlijke geschiedenis. Deze geschiedenis speelt nog steeds een negatieve rol in het leven van veel mensen.
Dat werd eerder deze maand nog eens onderstreept toen een onafhankelijk onderzoek wijdverbreid racisme aantrof bij het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken. en zijn diplomatieke buitenposten over de hele wereld.
In het kleine Zuid-Amerikaanse land Suriname maakten Nederlandse plantage-eigenaren enorme winsten met behulp van tot slaaf gemaakte arbeiders, zeggen activisten en ambtenaren, zonder hen om input te vragen., was het een weerspiegeling van een Nederlandse koloniale aanpak. Wat echt nodig is, zeggen ze, is compensatie.
De Nederlanders raakten eind 1500 voor het eerst betrokken bij de trans-Atlantische slavenhandel en werden tegen het midden van de 17e eeuw een belangrijke handelaar. Uiteindelijk werd de Nederlandse West-Indische Compagnie de grootste trans-Atlantische slavenhandelaar, zegt Karwan Fata-Block, een deskundige op het gebied van Nederlandse koloniale geschiedenis en universitair docent aan de Universiteit Leiden.
Nederlandse steden, waaronder de hoofdstad Amsterdam en de havenstad Rotterdam, hebben zich al verontschuldigd voor de historische rol van de stadsvaders in de slavenhandel.
In 2018 verontschuldigde Denemarken zich bij Ghana, dat het van het midden van de 17e tot het midden van de 19e eeuw koloniseerde. In juni sprak de Belgische koning Filip “diepe spijt” uit over de misstanden in Congo. In 1992 verontschuldigde paus Johannes Paulus II zich voor de rol van de kerk in de slavernij. Amerikanen hebben hartstochtelijk gevochten om de verwijdering van standbeelden van slaven in het Zuiden.
Nu heeft Nederland zich bij hen aangesloten.
“Wij, die in de wereld van vandaag leven, moeten het kwaad van de slavernij in de duidelijkste bewoordingen erkennen en het veroordelen als een misdaad tegen de menselijkheid”, zei hij.
___
Lees alle AP-verhalen over raciale kwesties op https://apnews.com/hub/racial-injustice.
‘Webgeek. Wannabe-denker. Lezer. Freelance reisevangelist. Liefhebber van popcultuur. Gecertificeerde muziekwetenschapper.’