Een nieuwe poging om de financiële regels van de eurozone te veranderen | Artikel – Goederen

Waarom hervorming van de financiële regels nu nodig is?

Aan het begin van de pandemie werd de algemene ontsnappingsclausule geactiveerd, waardoor de lidstaten konden afwijken van de begrotingsdoelstelling voor de middellange termijn of van het passende aanpassingstraject in de richting van deze doelstelling voor de middellange termijn, terwijl ze stabilisatie- of convergentieprogramma’s evalueren en uitvoeren. In 2020 en 2021 betekende dit dat geen enkel land buitensporige tekorten kreeg, ondanks begrotingstekorten die de grens van 3% overschreden en de overheidsschuld meer dan 60% van het bbp bedroeg. Voor 2022 geldt deze algemene ontsnappingsclausule nog, maar voor 2023 moeten de begrotingen weer voldoen aan de regels van het SGP.

De overheidsfinanciën van Europese landen zijn tijdens de pandemie sterk verslechterd tegen de achtergrond van fiscale steunmaatregelen. Als de normale regels van het SGP worden hersteld, kunnen buitensporige tekorten en hoge schuldniveaus leiden tot een sterke fiscale verkrapping in 2023. Dit zou herinneringen oproepen aan de zelfdestructieve fiscale verkrapping na de financiële crisis, waar de meest verkrappende landen waren het feit dat de schuldquote in verhouding tot het bbp toenam. Als zodanig kan het SGP als procyclisch worden beschouwd, terwijl het tegelijkertijd de overheidsinvesteringen belast, de toekomstige potentiële groei bedreigt en pogingen om een ​​groene transitie te financieren ondermijnt.

De hervorming van het stabiliteits- en groeipact betekent niet noodzakelijk dat begrotingsconsolidatie voor altijd moet worden uitgesteld

De hervorming van de Small Grant Agreement betekent echter niet noodzakelijkerwijs dat begrotingsconsolidatie voor altijd moet worden uitgesteld – vooral omdat alle Europese landen in de toekomst te maken zullen krijgen met hogere structurele uitgaven in verband met vergrijzing. En de huidige lagerenteomgeving, die enorm heeft bijgedragen aan het aflossen van de stijgende schuldenlast, kan niet voor altijd als vanzelfsprekend worden beschouwd. Het IMF roept daarom op tot een sterk begrotingskader dat schuldhoudbaarheid en economische stabiliteit garandeert. Vorig jaar stelden voormalig IMF-hoofdeconoom Olivier Blanchard en twee andere economen voor om de begrotingsregels in de eurozone te vervangen door een reeks financiële normen. Dit zou de eurozone in wezen in staat stellen een beter evenwicht te bereiken tussen schuldhoudbaarheid, economische stabiliteit en grotere investeringsbehoeften.

Anderen (zoals de in Brussel gevestigde denktank Bruegel of de European Finance Council) kwamen met voorstellen om meer aandacht te besteden aan de kant van de overheidsuitgaven; Ofwel als een soort gouden regel om sommige uitgaven uit te sluiten (bijvoorbeeld voor een groene transitie) of door een strikt pad en een limiet op de overheidsuitgaven in te voeren.

Een andere, extremere optie zou zijn om de kleine subsidieovereenkomst te schrappen, vast te houden aan de no-bailout-clausule en de ECB alleen obligaties te laten kopen van landen met een schuldniveau onder een bepaalde drempel.