BRUSSEL (AP) – De landen van de Europese Unie kwamen donderdag overeen om Kroatië toe te staan zijn grenzen volledig te openen en deel te nemen aan Europa’s identiteitscontrolevrije reiszone, maar Bulgarije en Roemenië kregen te horen dat ze langer zouden moeten wachten om toegang te krijgen.
“Het Schengengebied groeit voor het eerst in meer dan tien jaar”, schreef Tsjechië, dat het roulerend voorzitterschap van de Europese Unie bekleedt, op Twitter na een bijeenkomst van ministers van Binnenlandse Zaken in Brussel. “Ministers hebben het lidmaatschap van Kroatië per 1 januari 2023 goedgekeurd!”
Het zogenaamde Schengengebied is het grootste vrij reisgebied ter wereld. Het omvat 26 landen – 22 landen van de Europese Unie plus IJsland, Liechtenstein, Noorwegen en Zwitserland. Ongeveer 1,7 miljoen mensen wonen in het ene Schengenland en werken in het andere. Elke dag steken ongeveer 3,5 miljoen mensen de binnengrenzen over.
Met name Oostenrijk maakte bezwaar tegen de toetreding van Bulgarije en Roemenië, daarbij verwijzend naar immigratieproblemen.
“Als het gaat om de toetreding van Roemenië en Bulgarije, zijn we niet verenigd en dat maakt ons erg zwak en dat maakt me ook verdrietig”, zei commissaris voor Binnenlandse Zaken Ylva Johansson tegen verslaggevers nadat het besluit was aangekondigd.
“U verdient het om een volwaardig lid van Schengen te zijn, u verdient toegang tot bewegingsvrijheid in het Schengengebied”, zei Johansson, eraan toevoegend dat de twee sterke steun kregen van bijna alle aanwezige ministers.
Volledige toetreding van de nieuwste leden van de EU – Bulgarije en Roemenië traden toe tot het blok in 2007 en Kroatië in 2013 – vereist de unanieme steun van hun partners.
Vorige maand oordeelde de uitvoerende macht van de EU, de Europese Commissie, dat de drie kandidaat-lidstaten voldeden aan de technische criteria voor toetreding, en ook het Europees Parlement stemde voor hun lidmaatschap.
Het bod van Kroatië stuitte op geen merkbare tegenstand van zijn EU-partners, en de regering in Zagreb juichte het nieuws toe.
Premier Andrej Plenkovic schreef op Facebook dat Kroatië met open grenzen “de strategische doelen van de regering heeft bereikt” en dat “de burgers en de economie er het meeste baat bij zullen hebben”.
“Kroatië in Schengen!” schreeuwde vicepremier Davor Bozinovic.
“Er zijn geen grenzen meer aan onze Europese reis. We hebben aan alle voorwaarden voldaan, we hebben een lang en moeizaam proces doorlopen.” “Met Kroatië in Schengen profiteert iedereen – de burgers, de economie, Kroatië en de EU.”
Maar voorafgaand aan de bijeenkomst van donderdag leek het er vrijwel zeker op dat Oostenrijk een veto zou uitspreken over Bulgaarse en Roemeense biedingen op immigratie, aangezien meer mensen de grenzen zonder toestemming over de Balkan oversteken.
De Oostenrijkse minister van Binnenlandse Zaken, Gerhard Karner, herhaalde de sterke oppositie van zijn land en wees erop dat meer dan 100.000 mensen Oostenrijk dit jaar zonder vergunning zijn binnengekomen.
“Het systeem werkt momenteel niet”, zei hij tegen verslaggevers.
Nadat het besluit was aangekondigd, schreef de voorzitter van de Roemeense Kamer van Afgevaardigden, Marcel Ciolacu, op Facebook dat “zich verzetten tegen de oneerlijkheid van Oostenrijk een gratis kerstcadeau is” aan de Russische president Vladimir Poetin.
“De Europese eenheid en stabiliteit hebben vandaag een zware klap gekregen van een land dat er in moeilijke tijden voor koos zijn Europese kameraden in de steek te laten en de belangen van Rusland te dienen”, zei Siolako. “Het is duidelijk dat Oostenrijk gescheiden is van Europa.”
De Nederlandse premier Mark Rutte zorgde vorige week ook voor opschudding toen hij beweerde dat Bulgaarse grensbewakers mogelijk steekpenningen in contanten zouden accepteren.
De Bulgaarse president Rumen Radev reageerde door op Facebook te schrijven dat de afgelopen maanden drie Bulgaarse grensbeambten zijn vermoord terwijl ze de buitengrenzen van het blok beschermden. “In plaats van Europese solidariteit wordt Bulgarije in diskrediet gebracht”, zei Radev.
Om de zorgen van hun partners weg te nemen, hebben Bulgarije en Roemenië de afgelopen maanden twee keer EU-onderzoeksmissies met nationale experts uitgenodigd om te zien hoe de zaken zijn verbeterd.
Amnesty International, een mensenrechtenorganisatie, nam met bezorgdheid kennis van de besluiten, daarbij verwijzend naar rapporten en bewijzen van illegale immigratiedetentie in sommige EU-landen, met name Kroatië.
“De aankondiging van vandaag dat Kroatië tot het Schengengebied is toegetreden, toont aan dat de EU deze illegale praktijken goedkeurt en zelfs beloont en bereid is mensenrechten op te offeren om te voorkomen dat mensen de EU binnenkomen”, zegt Jelena Cesar, onderzoeker voor de Westelijke Balkan van Amnesty International.
___
McGrath rapporteerde vanuit Sighisoara, Roemenië. Dusan Stojanović in Belgrado droeg bij.
‘Webgeek. Wannabe-denker. Lezer. Freelance reisevangelist. Liefhebber van popcultuur. Gecertificeerde muziekwetenschapper.’
