Onderhandelaars uit 131 landen zijn overeengekomen om de manier waarop ’s werelds grootste multinationale ondernemingen worden belast, te herzien. Het is een poging om complexe internationale ontwijkingsschema’s af te schrikken die regeringen miljarden aan inkomsten hebben gekost.
De ingrijpende voorstellen zijn bedoeld om beter om te gaan met een wereld waarin globalisering en een steeds meer digitale economie ertoe leiden dat winsten gemakkelijk van het ene rechtsgebied naar het andere kunnen worden verplaatst. Het akkoord dat vorige week werd bereikt tijdens wereldwijde besprekingen in Parijs, staat vrijdag en zaterdag ter discussie tussen de ministers van Financiën van de G20 in Venetië.
Het belangrijkste kenmerk van het complexe pakket is een wereldwijde minimale vennootschapsbelasting van ten minste 15%, op voorstel van de Amerikaanse president Joe Biden.
Hoewel de belastingovereenkomst in de details ingewikkeld is, is het idee achter de minimumbelastingen eenvoudig: als een multinational belasting ontduikt in het buitenland, zal hij de minima thuis moeten betalen.
Dit is waarom het wordt voorgesteld en hoe het zou werken.
Het probleem: belastingwedlopen en de “race naar de bodem”
De meeste landen belasten alleen de binnenlandse bedrijfsinkomsten van hun multinationale ondernemingen, ervan uitgaande dat de winsten van hun buitenlandse dochterondernemingen worden belast waar ze worden verdiend.
Maar in de huidige economie kunnen winsten gemakkelijk over de grenzen heen schuiven. Winsten komen vaak uit immateriële activa, zoals handelsmerken, auteursrechten en octrooien. Het is gemakkelijk om deze belastingen tot een minimum te beperken – en sommige rechtsgebieden zijn meer dan bereid geweest om verlaagde of nul belastingen aan te bieden om buitenlandse investeringen en inkomsten aan te trekken, zelfs als bedrijven daar geen zaken doen.
Als gevolg hiervan zijn de vennootschapsbelastingtarieven de afgelopen jaren gedaald, een fenomeen dat de Amerikaanse minister van Financiën Janet Yellen een ‘race to the bottom’ noemde.
Van 1985 tot 2018 is het gemiddelde wettelijke vennootschapsbelastingtarief wereldwijd gedaald van 49% naar 24%. Van 2000 tot 2018 boekten Amerikaanse bedrijven de helft van alle buitenlandse inkomsten in slechts zeven laagbelastende jurisdicties: Bermuda, de Kaaimaneilanden, Ierland, Luxemburg, Nederland, Singapore en Zwitserland. De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling schat de kosten van belastingontduiking ergens tussen de $ 100 miljard en $ 240 miljard, of 4% tot 10% van de wereldwijde inkomsten uit vennootschapsbelasting.
Dit is geld dat regeringen kunnen gebruiken, aangezien ze de tekorten zien stijgen als gevolg van de uitgaven voor noodhulp door de pandemie.
De oplossing: de wereldwijde minimumbelasting
De gesprekken hebben tot doel minimumtarieven voor vennootschapsbelasting vast te stellen door staten een minimum te laten vaststellen dat zij opleggen aan niet-belastbare buitenlandse inkomsten. Met andere woorden, als Bedrijf X met het hoofdkantoor in Land Y geen of weinig belasting betaalt over de winst in Land Z, dan zal Land Y die winst thuis belasten tot het minimumtarief.
Dit verwijdert de reden om het belastingparadijs te gebruiken, of creëert er een. Biden heeft een minimum van 15% voorgesteld voor wereldwijde onderhandelingen, hoewel het hoger zou kunnen zijn.
Nog een probleem: ‘digitale’ bedrijven belasten
Een ander aandachtspunt is wat te doen met bedrijven die winst maken in landen waar ze niet fysiek aanwezig zijn. Dit kan via digitale advertenties of online retail. Landen onder leiding van Frankrijk begonnen unilaterale “digitale” belastingen op te leggen die de grootste Amerikaanse technologiebedrijven zoals Google, Amazon en Facebook troffen. De Verenigde Staten noemen dit oneerlijke handelspraktijken en dreigen met vergeldingsmaatregelen met invoerheffingen.
De oplossing: belastingrechten toewijzen
Het voorstel van Biden richt zich op de 100 grootste en meest winstgevende multinationale bedrijven, ongeacht het type bedrijf waarin ze actief zijn, digitaal of niet. Landen kunnen aanspraak maken op het recht om een deel van hun winst te belasten – volgens een voorstel dat wordt gesteund door de Groep van Zeven rijke democratieën, tot 20% van de bedrijfswinsten boven een winstmarge van 10%. Regeringen zullen eenzijdig hun belastingen moeten terugdraaien en handelsgeschillen met de Verenigde Staten moeten bezweren
De plannen van Biden
De overeenkomst, die vorige week werd bereikt in besprekingen van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling, speelt een rol in Bidens streven om veranderingen aan te brengen die, naar zijn mening, het belastingstelsel eerlijker zouden maken en de inkomsten voor investeringen in infrastructuur en schone energie zouden verhogen. . De Verenigde Staten hebben onder de regering-Trump al een belasting geheven op buitenlandse winsten. Maar Biden wil het tarief uit het Trump-tijdperk bijna verdubbelen tot 21%, en dat tarief ook per land opleggen, zodat belastingparadijzen het doelwit kunnen zijn. De president wil het ook moeilijker maken voor Amerikaanse bedrijven om te fuseren met buitenlandse bedrijven en om Amerikaanse belastingen te ontwijken, een proces dat bekend staat als omkering.
Al deze veranderingen moeten worden goedgekeurd door het Amerikaanse Congres, waarbij de Democratische president slechts een kleine meerderheid heeft. Biden wilde diplomatieke winst maken in de OESO-gesprekken, zodat andere landen een of andere vorm van minimumbelasting zouden opleggen om te voorkomen dat bedrijven hun potentiële belastingverplichtingen ontlopen.
Wat is het volgende?
De overeenkomst die bij de OESO is bereikt, zal waarschijnlijk worden bekrachtigd tijdens de vergadering van de ministers van Financiën, aangezien 20 landen van de Groep van Twintig zich bij de ondertekening van de OESO-overeenkomst hebben aangesloten. Er zal dan meer technisch werk nodig zijn in de OESO voordat de G-20 haar definitieve goedkeuring geeft tijdens de top van staatshoofden en regeringsleiders op 30-31 oktober in Rome. Daarna komt de implementatie op nationaal niveau.
De wereldwijde minimumbelasting is vrijwillig. Landen zullen het dus op eigen initiatief in hun nationale belastingwetten moeten invoeren. Volgens Gabriel Zucman, hoogleraar economie aan de University of California, Berkeley, die uitgebreid heeft geschreven over belastingparadijzen, zal de minimumbelasting nog steeds van toepassing zijn, zelfs als sommige landen zich niet aanmelden. “Het feit blijft: als sommige landen weigeren een minimumbelasting in te voeren, zullen andere landen de belastingen innen die ze weigeren te innen”, zei hij in een tweet op Twitter.
Als staten zouden voorstellen om vennootschappen te belasten op winsten die niet fysiek aanwezig zijn, bijvoorbeeld via online zaken, zouden staten een schriftelijke internationale overeenkomst moeten ondertekenen.
Het belangrijkste obstakel zal de goedkeuring in het Amerikaanse Congres zijn. Bidens belastingvoorstellen, die nodig zouden zijn om aan het wereldwijde minimum te voldoen, stuiten op tegenstand van de Republikeinen en de Democratische president heeft slechts een kleine meerderheid. Afwijzing door de Verenigde Staten, ’s werelds grootste economie en de thuisbasis van veel van de grootste multinationale ondernemingen, zou de wereldwijde deal ernstig kunnen ondermijnen. Alle onderdelen die in een belastingverdrag zijn vastgelegd, vereisen een tweederde meerderheid van de Amerikaanse Senaat. Biden zou echter kunnen beweren dat een dergelijke pas Amerikaanse technologiebedrijven zou vrijstellen van zware nationale digitale belastingen die zouden moeten worden ingetrokken ten gunste van de wereldwijde regeling – een vooruitzicht dat een tweeledige aantrekkingskracht zou kunnen hebben.
——
AP Zakelijk Schrijver Josh Boak heeft bijgedragen vanuit Washington, DC
‘Webgeek. Wannabe-denker. Lezer. Freelance reisevangelist. Liefhebber van popcultuur. Gecertificeerde muziekwetenschapper.’
