Alexei NavalnyRuslands meest prominente oppositiefiguur, eeuwige doorn in het oog van Poetin en momenteel te gast in de staatsgevangenis, krijgt een krachtige close-up en persoonlijke blik in dit veelbewogen, feestelijke, nooit een saai moment document van Daniel Roher. Een samenwerking tussen HBO Max en CNN Filmpjes, marine, biedt een aanhoudende blik op een knappe, welbespraakte en schijnbaar onbevreesde familieman die op 20 augustus 2020 bijna vermoord werd door wat duidelijk politiek ingehuurde moordenaars waren. De bevoorrechte toegang biedt de mogelijkheid voor een internationaal publiek om grip te krijgen op een gedreven persoonlijkheid die consequent dingen zei die maar weinig anderen willen riskeren. Iedereen die de hedendaagse internationale politiek volgt, zal het opeten.
“Ik zal een soort martelaar zijn tot het einde van mijn dagen”, mijmert Navalny al vroeg in zeer goed Engels, en hij kan zeker niet beweren dat hij niet wist wat er met hem zou gebeuren als hij terugkeerde naar Rusland met Zijn gezin zat precies een jaar geleden op een commerciële vlucht vanuit Duitsland en werd meteen in de penitentiaire inrichting gegooid, waar hij nu verblijft.
Dat Navalny lange tijd een doorn in het oog is geweest voor Poetin, wordt op amusante wijze duidelijk gemaakt in een uittreksel van een televisietoespraak die de Russische leider een paar jaar geleden gaf toen hij uitvoerig over zijn tegenstander klaagde, maar zichzelf er nooit toe kon brengen zijn naam uit te spreken. Navalny was lang, blond, blauwogig, charismatisch en zag er jonger uit dan zijn 45 jaar. Navalny had een fellowship aan Yale, noemde zichzelf een ‘anticorruptieactivist’, noemde zijn politieke partij ‘Rusland van de toekomst’ en stelde zich kandidaat voor het presidentschap in 2016 .
Al het bovenstaande zou meer dan genoeg zijn om Poetin en zijn cohorten op te hitsen en je zou kunnen denken dat de machtsgreep van de leider voldoende was om elke oppositiepartij in toom te houden. Maar blijkbaar is zelfs een zweem van ongenoegen te veel voor de almachtigen, dus twee dagen na de uitzending van een Navalny-televisieverslag over corruptie in Siberië maakte het vliegtuig waarin hij zat een noodlanding zodat hij onmiddellijk aan de beademing kon worden gelegd in een poging zijn leven te redden. Kort daarna werd hij overgebracht naar Berlijn, waar hij herstelde van wat duidelijk een poging was om hem te doden met een gif dat terug te voeren was op het Signal Institute in Moskou, dat officieel gespecialiseerd is in sportvoedingsdranken.
Anderen waren misschien gekastijd of gemotiveerd om na zo’n ervaring te zwijgen, maar Navalny, wiens vaders familie uit Tsjernobyl kwam,
aangedrukt. In een buitengewone reeks telefoontjes van Navalny en een technische staf onder leiding van de legendarische datajournalist / hacker Christo Grozev, belt het potentiële slachtoffer rond naar bekende of vermoedelijk geïdentificeerde verdachten en krijgt hij daadwerkelijk enkele bekentenissen over de hitbaan. Eén geeft toe: “We hebben het vaak gerepeteerd. Als de vlucht wat langer was geweest, denk ik dat het anders was gelopen.”
Na het verzamelen van alle mogelijke inlichtingen, houdt Navalny een persconferentie om de tijdlijn van gebeurtenissen te presenteren die “alleen door Vladimir Poetin konden worden goedgekeurd” en vervolgt met te zeggen: “Ik ben van staatsterrorisme.”
Opnieuw de naam van zijn paardevlieg vermijdend, geeft Poetin een persconferentie om te verklaren dat deze “patiënt in de Berlijnse kliniek” steun kreeg van de CIA. “Wie geeft er om hem?”, denkt hij onoprecht na.
Na redelijk goed hersteld te zijn van de wanhopige episode, had Navalny vermoedelijk voor onbepaalde tijd in het Westen kunnen blijven. In plaats daarvan keerden hij en zijn gezin op 17 januari 2021 terug naar Moskou, wat een huiveringwekkend avontuur op zich was dat levendig op camera is vastgelegd. Met (meestal COVID-gemaskerde) pers die binnenstormt om met de man van het uur voor de landing te praten, wordt er enorm gespeculeerd over wat er zal gebeuren als ze eenmaal zijn geland.
Maar terwijl het vliegtuig afdaalt voor zijn landing, kondigt de piloot aan dat het vliegtuig “vanwege technische problemen op de grond” is omgeleid naar een andere luchthaven in Moskou, waar Navalny kort met de pers spreekt voordat hij door de politie wordt weggejaagd als de grote menigte schreeuwt om hem te laten gaan. De laatste woorden die we hem horen zeggen zijn: “Geef niet op!”
Het is een snelle, inspirerende, voortstuwende film met een onstuimige en intelligente centrale figuur die een drama speelt dat hij onmogelijk kan winnen, behalve een beetje geluk of in de uiteindelijke annalen van de geschiedenis.
Iedereen die op afstand geïnteresseerd is in hedendaagse politiek, zal het opeten.
“Trotse twitterliefhebber. Introvert. Hardcore alcoholverslaafde. Levenslange voedselspecialist. Internetgoeroe.”
