TEL AVIV, Israël – Nederland heeft zaterdag het Eurovisie Songfestival 2019 in Tel Aviv gewonnen, waarbij de weemoedige pianoballad “Arcade” van Duncan Lawrence werd gekroond tot kampioen van het jaarlijkse muziekfestival van Europa.
De 25-jarige behoorde voorafgaand aan de grote finale tot de topfavorieten, maar eindigde slechts derde na stemming door professionele jury’s uit de 41 deelnemende landen, achter Zweden en Noord-Macedonië. Dankzij de stemmen van de fans ging het vooruit, waardoor Nederland de vijfde overwinning ooit in de competitie behaalde. Italië staat op de tweede plaats, gevolgd door Rusland, Zwitserland en Noorwegen.
“Dit betekent groot dromen. Dit betekent altijd eerst muziek”, zei Lawrence terwijl hij de trofee in ontvangst nam van de winnaar van vorig jaar, de Israëlische Netta Barzilai.
Er wordt aangenomen dat ongeveer 200 miljoen mensen over de hele wereld keken naar de spannende jaarlijkse competitie waarin 26 landen streden in de finale van de 64e editie van het Eurovisie Songfestival.
Madonna was de ster van de ceremonie en zong haar beroemde nummer ‘Like a Prayer’ ter gelegenheid van de 30e verjaardag van de release, en een nieuw nummer genaamd ‘Future’ van haar aankomende album ‘Madame X’. Ze betrad het podium nadat de deelnemers hun optredens hadden beëindigd, kort na middernacht toen het complexe stemproces in heel Europa begon.
Om de actie op het scherm te vergroten, worden acteurs gerangschikt via een combinatie van stemmen van fans en professionele jurypanels. Toeschouwers stemmen misschien niet op hun land, maar gelijkgestemde naties hebben de neiging zich op te splitsen in blokken die hun favorieten in de regio steunen, waarbij politiek verweven is met kunst.
Het Eurovisie Songfestival werd gelanceerd in de nasleep van de Tweede Wereldoorlog met als doel een verdeeld continent te genezen. In de loop der jaren is deze optocht, die de Europese eenheid symboliseert, veranderd in een over-the-top, homofobe showcase die acts uit het hele continent samenbrengt, inclusief degenen die weinig of geen connectie met Europa hebben, zoals Australië.
Israël kreeg het recht om het programma te hosten nadat Barzilai vorig jaar de competitie won met haar aanstekelijke volksliedje ‘Game’.
Deze ogenschijnlijk apolitieke gebeurtenis probeerde het Israëlisch-Palestijnse conflict te vermijden, en slaagde daar grotendeels in, ondanks de toenemende dreiging van controverse. Oproepen aan artiesten om de show te boycotten vanwege het Israëlische beleid ten aanzien van de Palestijnen hebben niet veel aandacht kunnen genereren.
Voordat de show begon, braken er kleine protesten uit buiten het expositiecentrum van Tel Aviv, na een ander protest dat eerder deze week door muzikanten in Gaza werd georganiseerd. Ook de recente raketlanceringen richting Israël konden de opwinding niet kalmeren.
Madonna zelf heeft te maken gekregen met oproepen van een door Palestijnen geleide campagne om niet op te treden tijdens het concert in Israël. Maar de Queen of Pop verwierp oproepen tot een boycot en zei dat ze “nooit zou stoppen met het maken van muziek in overeenstemming met iemands politieke agenda.” Twee van de dansers droegen echter de Israëlische en de Palestijnse vlag op hun rug.
Alle ogen waren gericht op de controversiële IJslandse band Hatari, die aanvankelijk de aandacht trok toen ze zeiden dat het “absurd” zou zijn om in Israël op te treden vanwege hun beleid jegens de Palestijnen. De band beloofde de schijnwerpers van het Eurovisie Songfestival te gebruiken om “het gezicht van de bezetting” bloot te leggen, maar hun live optreden van rauwe metalrock verliep zonder incidenten. Pas aan het einde van de uitzending, toen de uiteindelijke uitslag van hun stemming bekend werd gemaakt, haalden ze onder luid gejuich van het publiek de Palestijnse vlag tevoorschijn.
Voor Israël bood de enorme gebeurtenis een langverwachte gelegenheid om zijn goede gezicht te laten zien en een normaal beeld naar de wereld te projecteren. Promotieclips met een Israëlisch thema waarin alle deelnemers dansen op verschillende schilderachtige locaties in het land, werden vóór elke show uitgezonden voor een televisiepubliek dat naar verwachting groter zou zijn dan het Super Bowl-publiek.
Het evenement zelf werd georganiseerd door vier Israëlische beroemdheden, waaronder supermodel Bar Refaeli. De Israëlische Wonder Woman Gal Gadot verscheen ook in een korte video. De zaal van Tel Aviv zat vol met duizenden schreeuwende fans, terwijl tienduizenden mensen samenkwamen om naar de finale te kijken in het door de stad gesponsorde Eurovisiedorp in Tel Aviv en bij openbare vertoningen elders.
Als wereldkampioen kwalificeerde Israël zich rechtstreeks voor de finale – samen met de vijf Europese landen die het evenement zwaar hadden gefinancierd. De overige twintig landen kwalificeerden zich via twee halve finalerondes.
Het emotionele Zweedse nummer “Too Late for Love”, gezongen door John Lundvik, stond bovenaan de stemming van de professionele jury en leek klaar om het succesvolle Eurovisie-record van Zweden voort te zetten, 45 jaar nadat de Zweedse band ABBA won met “Waterloo”.
Israël heeft het Eurovisie Songfestival al vier keer eerder gewonnen, wat het land een aantal van zijn culturele juweeltjes heeft opgeleverd. “Hallelujah” werd het onofficiële nationale lied van het land nadat Milk and Honey eind jaren zeventig de wedstrijd voor Israël won toen het evenement gastheer was, en Dana International werd een nationale held en een mondiaal transgendericoon toen ze won met haar lied “Diva” in 1998. Barzilai werd een rolmodel voor vrouwen met een grotere maat nadat hij vorig jaar had gewonnen. Ze verontschuldigde zich niet voor haar gewicht, de felle kleuren die ze droeg en de vreemde kippenbewegingen en -geluiden die haar handelsmerk werden.
Alle eerdere winnaars uit Israël namen zaterdag deel aan het evenement, waarbij Barzilai en Dana International het evenement ceremonieel openden.
‘Organisator. Social media-nerd. Algemene communicator. Bacon-geleerde. Trotse pionier op het gebied van popcultuur.’
