Er is een zilveren randje aan de wereldwijde crisis in de toeleveringsketen van Turkije: het land wordt een aantrekkelijk alternatief aan de poorten van Europa voor buitenlandse bedrijven.
Turkije profiteert van zijn geografische voordeel om bedrijven aan te trekken, omdat de hoge verzendkosten en pandemische verstoringen in de toeleveringsketens sommige Europese bedrijven ertoe aanzetten hun afhankelijkheid van Azië te verminderen.
President Recep Tayyip Erdogan heeft een nieuwe slogan voor export gepromoot: “Made in Turkey” brengt producten in het Turks in plaats van het internationaal bekende “Made in Turkey”.
De export van het land bereikte vorig jaar een record van $ 225,4 miljard (3,07 biljoen Turkse lira), met een doelstelling van $ 300 miljard voor 2023.
“Veel internationale bedrijven nemen maatregelen om meer uit Turkije te leveren”, vertelde Burak Daglioğlu, hoofd van het presidentiële investeringsbureau, aan AFP.
Hij zei dat het land auto- of textielfabrikanten een “concurrerende talentenpool, geavanceerde industriële competenties, geavanceerde service-industrieën, een ideale geografische locatie en ultramoderne logistieke infrastructuur” biedt.
Meubelretailer Ikea maakte vorig jaar bekend een deel van zijn productie naar Turkije te willen verplaatsen.
Het Italiaanse kledingconcern Benetton vertelde AFP dat het “het volume van zijn productie in landen dichter bij Europa, waaronder Turkije”, wilde verhogen.
Peter Walters, vice-president van de Nederlands-Turkse Kamer van Koophandel, zei dat de businessgroep “verzoeken heeft ontvangen van de huis-, tuin-, textiel- en modesector en de jachtbouwindustrie die op zoek zijn naar nieuwe partners in Turkije”.
De Japanse elektronica-aannemer Kaga Electronics zei dat het een fabriek in Turkije zou bouwen en een deel van de productie zou verplaatsen van China en Zuidoost-Azië, zei het in december.
Het bedrijf zei te hopen te profiteren van de strategische ligging van Turkije en de bestellingen voor het Midden-Oosten en Europa uit te breiden. “Kaga hoopt zijn nieuwe productiebasis te gebruiken om ook bestellingen voor autogerelateerde onderdelen binnen te halen”, zei ze.
Hoge verzendkosten
Het verzenden van goederen vanuit Azië is erg duur geworden.
Als gevolg van het containertekort zijn de vrachtkosten tussen China en Noord-Europa sinds februari 2020 vertienvoudigd, aldus Fritos Baltic Index.
Terwijl een vrachtschip er weken over kan doen om van Azië naar Europa te reizen, is Turkije met de vrachtwagen slechts drie dagen verwijderd.
Een onderzoek door adviesgroep McKinsey in november plaatste Turkije op de derde plaats van de landen met het beste textielaanbod in 2025, achter Bangladesh en Vietnam, maar vóór Indonesië en China.
De auteurs van het wereldwijde rapport schreven: “Kledingbedrijven willen ook de mix van bronlanden veranderen… om de toeleveringsketen te beveiligen.”
Turkije biedt “goedkopere productiekosten vanwege de waardevermindering van de lira”, aldus het rapport.
De lira is sinds 2021 met 44% gedaald ten opzichte van de dollar.
Erdogan was voorstander van een model dat gebaseerd is op lagere leenkosten, wat volgens hem de productie, werkgelegenheid en export zal stimuleren en uiteindelijk Turkije zal helpen zijn chronische tekort op de lopende rekening op te lossen en bij te dragen aan de stabiliteit van de Turkse lira.
De waardevermindering van de lira is echter een probleem voor veel industrieën vanwege de afhankelijkheid van het land van invoer van energie en grondstoffen.
“Het is niet zoals Rusland, dat geweldige grondstoffen heeft”, zegt Roger Kelly, een senior regionaal econoom voor Turkije en Rusland bij de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling (EBRD).
Hij zei dat Turkije ook te maken heeft met concurrentie van landen binnen de Europese Unie.
“Ik denk niet dat we die landen in Zuidoost-Europa, zoals Roemenië of Bulgarije, moeten negeren, die al lid zijn van de EU – wat hen tot op zekere hoogte helpt – en die ook lage productiekosten en een sterke productiebasis hebben.”
‘Webgeek. Wannabe-denker. Lezer. Freelance reisevangelist. Liefhebber van popcultuur. Gecertificeerde muziekwetenschapper.’
