- auteur, Paul Kirby
- voorraad, BBC nieuws
Bijna zes maanden nadat de anti-Nederlands-islamitische populistische leider Geert Wilders de Nederlandse verkiezingen had gewonnen, kwamen hij en drie andere partijleiders tot een voorlopig akkoord om een rechtse regering te vormen.
Er is nog geen definitief besluit genomen over de volgende Nederlandse premier, maar het is niet de heer Wilders die de kans op een deal heeft opgegeven.
“We hebben een onderhandelde overeenkomst en laten we die nu aan ons voorleggen [parliamentary] Secties”, zei de leider van de Vrijheidspartij tegen verslaggevers.
Als zij het daarmee eens zijn, zal zijn partij in de regering treden met de conservatief-liberale VVD, de centristische New Social Deal en de Peasant Citizens Movement (BBB).
De extreemrechtse PVV van Wilders kreeg bij de verkiezingen van afgelopen november een kwart van de nationale stemmen, nadat hij had ingestemd met het opschorten van een aantal van zijn radicale beleidsmaatregelen, zoals het verbod op de Koran, islamitische scholen en moskeeën.
Zijn overwinning deed de Europese politiek versteld staan, na veertien jaar brede coalities onder leiding van VVD-premier Mark Rutte, die na de verkiezingen waarnemend premier bleef.
Maar de gesprekken tussen vier partijen over de vorming van een rechtse coalitie mislukten in februari en in maart had Wilders zijn poging om premier te worden opgegeven.
De man die de eerste gespreksronde bemiddelde, Ronald Plasterk, is nu de favoriet bij de premier. De 67-jarige voormalige minister van Arbeid gaf een bloeiende academische carrière als moleculair bioloog op om de politiek in te gaan.
De 60-jarige Wilders zei dat er discussies waren geweest over wie de regering zou leiden, maar dat er nog geen beslissing was genomen.
De deal kwam slechts enkele uren vóór de laatste deadline die was vastgesteld door de huidige coalitieonderhandelaars en de heer Wilders waarschuwde dat er meer wijzigingen in de deal konden worden aangebracht. De regelgeving wordt volgende week in het parlement besproken.
Op de vraag waarom het zo lang duurde, antwoordde Dilan Yesilkos, leider van de conservatief-liberale VVD, dat ze “het raamwerk voor de volgende regering aan het vastleggen waren”.
Zijn VVD werd derde bij de verkiezingen en verloor 10 zetels in het parlement.
Er zijn weinig details bekend over de regeringsplannen van de vier partijen, hoewel van hen wordt verwacht dat ze een strenger beleid op het gebied van asiel en immigratie zullen voeren. Volgens politieke verslaggevers zijn er bijzonder krachtige maatregelen tegen arbeidsmigranten, hoewel de regering de internationale afspraken zal blijven respecteren.
Er worden aanzienlijke investeringen verwacht in de sociale zekerheid en huisvesting, maar ook in defensie en landbouw.
De vier partijleiders zullen naar verwachting geen deel uitmaken van het nieuwe kabinet, maar wel in het parlement.
In tegenstelling tot de norm kan het zogenaamde buitenparlementaire kabinet bestaan uit ministers die niet eens in het parlement zitten, maar die de belangrijkste bepalingen van het verdrag moeten volgen.
Caroline van der Plas, hoofd van de Boerenburgerbeweging, zei dat het “heel goed voor Nederland” was dat ze een akkoord hadden bereikt.
‘Webgeek. Wannabe-denker. Lezer. Freelance reisevangelist. Liefhebber van popcultuur. Gecertificeerde muziekwetenschapper.’